गत साता मात्रै जिल्ला अस्पतालमा उपचारका लागि आएका ६२ जना ज्वरोका बिरामीमा डेंगु पोजेटिभ देखिएको छ ।
निर्मल दाहाल र उनकी श्रीमतीलाई गत साता उच्च ज्वरो आएको थियो । एक सातादेखि तेह्रथुमको म्याङलुङ नगरपालिका–१ स्थित आफ्नै घरमा बसेर दम्पती नियमित पारासिटामोल खाएका थिए । तर तीन दिनसम्म आफैँ औषधि खाएपछि पनि ज्वरो कम नभएपछि दम्पती जिल्ला अस्पताल गएका थिए ।
जिल्ला अस्पतालमा डेंगु संक्रमित नातिको उपचार गराइरहेकी म्याङलुङ–१० की रत्नमाया गिमी पनि छक्क परेकी छन् । शिशुलाई ज्वरो आउने, बान्ता हुने, चक्कर लाग्ने, शरीर दुख्ने र आँखाको चक्की दुख्ने समस्या देखिएपछि अस्पताल भर्ना गरिएको उनले बताए । उनको स्वास्थ्यमा क्रमिक सुधार भइरहेको छ । तर उहाँलाई डेंगुको संक्रमण कसरी सम्भव भयो, हामीलाई अझै थाहा छैन । मलाई विश्वास थियो डेंगु लामखुट्टे तातो मौसममा बढ्छ।
तेह्रथुममा डेंगु टाढा–टाढासम्म फैलिएको देखिएको जिल्ला अस्पतालका प्रमुख डा प्रीत देवकोटाले जानकारी दिँदै गएको साता स्वास्थ्य संस्थामा उपचारका लागि आएका ६२ जना ज्वरोका बिरामीमा डेंगु पोजेटिभ देखिएको बताए ।
पहाडी जिल्लामा एक हप्तामा यति ठूलो संख्यामा डेंगुका बिरामी देखा पर्नु चिन्ताजनक छ । तातो तराईका जिल्लामा हुने यो रोग पहाडी जिल्लामा कसरी सर्छ रु यो अध्ययन गर्नु महत्त्वपूर्ण कुरा हो।
डेंगु पोथी एडिस एजिप्टाई र एडिस एल्बोपिक्टस लामखुट्टेबाट सर्ने लामखुट्टेबाट सर्ने रोग हो। विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार एउटै भेक्टरले चिकनगुनिया, पहेंलो ज्वरो र जिका भाइरसहरू पनि सार्छ। मनसुनपछिको समयलाई डेंगु भाइरसको उच्च प्रसारण सिजन मानिए पनि नेपालका विभिन्न जिल्लामा प्रि–मनसुन, मनसुन र मनसुनपछिको मौसममा घातक रोगको प्रकोप देखिएको छ ।
तेह्रथुम जिल्ला सदरमुकाम म्याङलुङ समुन्द्र सतहबाट करिब १ हजार ६ सय मिटरको उचाइमा अवस्थित छ । पछिल्लो समय म्याङलुङ र आसपासका क्षेत्रमा डेंगुको प्रकोप बढ्दै गएपछि स्थानीयवासी त्रसित भएका छन् ।
संघीय स्वास्थ्यमन्त्री भवानीप्रसाद खापुङले हालै जिल्ला अस्पताल तेह्रथुमको निरीक्षण गरेका छन् । उनले स्वास्थ्यकर्मीसँग रोग नियन्त्रणका लागि छलफल गरेका थिए । तराईका जिल्लाबाट आउने सवारी साधनबाट जिल्लामा डेंगु फैलाउने लामखुट्टे आएको आशंका स्वास्थ्यकर्मीले गरेका छन् ।
देवकोटाका अनुसार डेंगुबाट पीडित अधिकांशको तराई जिल्लाको ट्राभल हिस्ट्री छैन । जिल्लामा लामखुट्टे नियन्त्रण गर्ने अभियान प्रभावकारी नभएकाले डेंगु फैलिएको देवकोटाको तर्क छ । उनले लामखुट्टे नियन्त्रणका लागि कीटनाशक औषधि छर्ने अभियानलाई तीव्रता दिँदै रोगबारे सचेतना अभियान सञ्चालन गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।
डेंगु निम्त्याउने लामखुट्टेले सफा पानीमा पैदा गर्छ र दिउँसो मानिसमा संक्रमण गर्छ। चिकित्सकहरुका अनुसार हल्का देखि उच्च ज्वरो आउने, मांसपेशीमा अत्याधिक दुख्ने, दाग लाग्ने, टाउको दुख्ने, आँखा दुख्ने जस्ता लक्षणहरु डेंगुका लक्षण हुन् ।
