विदेशी मुद्रा बचाउन सरकारले आयातमा रोक लगाएपछि आपूर्तिभन्दा सुनको माग बढेको छ । पहेंलो धातुको आयात कोटा घटाइएको छ जसको कारण सूची कम भएको छ र सराफा व्यापारीहरूले मूल्यमा गिरावटको बावजुद चाडपर्वमा बिक्री कम हुने भविष्यवाणी गरेका छन्।
तीज पर्वको समयमा कम चाडपर्वमा तिज बिक्रीको प्रारम्भिक संकेतहरू स्पष्ट थिए । पोष्टले कुरा गरेका केही ज्वेलर्सले भने कि गत वर्षको तुलनामा बिक्री बढेको छ, तर बजार प्रि(कोविड स्तरमा फर्किएको छैन। यस मागको मन्दीले दशैं र तिहारको चाडपर्वमा बिक्री घट्ने संकेत गर्छ ।
मूल्य घटे पनि मागको मन्दीले देशको अस्थिर आर्थिक अवस्था देखाउँछ । सुन विश्वव्यापी रूपमा सुरक्षित आश्रय लगानी हो र समस्याग्रस्त समयहरू विरुद्ध हेज हो, र यो यसको आन्तरिक मूल्य हो। नेपालमा, विवाह संस्कारको समयमा दुलहीको गहना परम्परागत र सांस्कृतिक रूपमा डे रिग्युर हो। विशेष अवसरमा नेपालीहरुले आफ्नो साधन अनुसार सुनका गहना किन्ने गर्छन् । मध्यमवर्गीय नेपाली परिवारले बिहेजस्ता कार्यक्रममा प्रायः पाँचदेखि छ तोला सुन किन्ने गर्छन् । एक तोला ११.६६ ग्राम बराबर छ।
चाडपर्वको समयमा धेरैले बहुमूल्य धातुहरू किन्छन् किनभने यो शुभ मानिन्छ। सरकारले आयात कोटा घटाएपछि सुन तस्करी बढेको आशंका व्यापारीहरुले गरेका छन् । केन्द्रीय बैंकको नीतिअनुसार बैंकहरूले दैनिक १० केजी मात्र सुन आयात गर्न पाउनेछन् । यद्यपि सुनलाई मुद्रास्फीति हेजको रूपमा हेरिन्छ, उच्च ब्याज दरले लगानीकर्ताहरूलाई बुलियनबाट टाढा तान्छ।
डलर २० वर्षको उच्चको नजिक राखिएको छ, ग्रीनब्याक मूल्यको सुनलाई अन्य मुद्राहरू भएका खरीददारहरूको लागि कम आकर्षक बनाउन जारी छ। अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमका अनुसार गत शुक्रबार स्पट सुनको भाउ ०.५ प्रतिशतले बढेर १ ,६ ७२. ४८ डलर प्रति औंसमा पुगेको थियो ।
सुनलाई आर्थिक जोखिमहरू विरुद्ध हेज मानिन्छ, तर बढ्दो ब्याज दरले गैर उत्पादक बुलियनलाई कम आकर्षक बनाउँछ। सुनले हप्ताभरि बढ्दो अमेरिकी मन्दी जोखिमको डरलाई सदुपयोग गर्न असफल भयो, र अवसरमा सुरक्षित आश्रयको रूपमा पनि बुझिएन ।
स्थानीय बजारमा चाडपर्वको समयमा सुनको भाउ प्रतितोला ९० हजार रुपैयाँसम्म घट्न सक्ने शाक्यले बताए । तर उच्च मागलाई प्रतिक्रिया दिँदै, केन्द्रीय बैंकले अप्रिल ३, २०२१ मा कोटा बढाएर २० केजी गर्यो, जबकि सराफा व्यापारीहरूले यसलाई ३० केजीमा बढाउन आग्रह गरेका थिए।
